Veelgestelde werkgeversvragen over het coronavirus

Vanaf maandag 6 april is de GGD begonnen met het testen van zorgpersoneel buiten de ziekenhuizen. Deze testen zijn alleen bedoeld voor eerstelijns zorgmedewerkers die werken met lichamelijk kwetsbare of oudere personen. Specifiek gaat het dan om medewerkers die klachten hebben en die onmisbaar zijn voor de zorg continuïteit. Daaronder vallen huisartsenpraktijken, gehandicaptenzorg, verpleeghuizen, woonzorgcentra en kleinschalige woonvormen, wijkverpleging, jeugdzorg, GGZ, ambulancedienst en verloskundigen en kraamzorg.

De organisaties die hun medewerkers kunnen laten testen als zij klachten hebben worden daarover geïnformeerd. Alleen deze organisaties kunnen met een indicatie van een huisarts, instellingsarts of bedrijfsarts een medewerker laten testen. Als arbodienst beschikken wij niet over de mogelijkheid om deze testen uit (te laten) voeren. Meer informatie kunt u vinden op de website van de GGD in uw regio.

In de wet is de zorgplicht van werkgevers om werknemers een veilige en gezonde (werk)omgeving te bieden vastgelegd. Als werkgever is het van belang te beschikken over actuele informatie over de verspreiding van het coronavirus, en de maatregelen die worden opgelegd en geadviseerd vanuit de Nederlandse overheid.

De website van het RIVM wordt aangeraden om te raadplegen.
Ook op de website van de overheid is een duidelijk overzicht van informatie beschikbaar.

Als werkgever heb je het recht om redelijke instructies te geven aan je werknemers. Op grond van dit instructierecht kunnen werkgevers werknemers instrueren om (hygiëne) richtlijnen in acht te nemen om besmetting te voorkomen.

De overheid stelt dat zorgverleners behoren tot de cruciale beroepsgroepen. Om maatschappelijke ontwrichting te beperken is het belangrijk dat werknemers naar hun werk gaan wanneer zij geen klachten ervaren (neusverkouden, keelpijn, hoesten en verhoging tot 38 graden). Bij twijfel dienen zij in overleg te treden met de werkgever

Thuiswerken is een belangrijke manier om het tempo van verspreiding te vertragen. Als thuiswerken geen optie is dan kun je als werkgever je werknemers naar huis sturen zonder enige verplichting om te werken. In dat geval hebben werknemers dan wel recht op loon.

Alleen als de vrees voor besmetting gerechtvaardigd is, mag een werknemer thuisblijven. Stel dat een collega terugkomt uit een risicogebied dan is er kans op besmetting; een bezorgde werknemer kan met de werkgever in overleg treden over of hij thuis mag blijven. Alleen als de vrees volledig onterecht is kun je als werkgever eisen dat een werknemer wel op het werk komt omdat dit echt noodzakelijk is.

Collega’s die een verhoogd gezondheidsrisico hebben en/of veelvuldig in aanraking komen met de risico groepen hebben hierin een bijzondere status. Enerzijds wordt hen gevraagd zoveel mogelijk aan het werk te blijven. Daar staat tegenover dat er altijd rekening gehouden moet worden met persoonlijke omstandigheden. Wij adviseren jullie om samen in gesprek te gaan om hier een verstandig en weloverwogen besluit in te nemen.

Voor iedereen buiten de aangemerkte cruciale beroepenlijst is de toegang tot kinderdagverblijven en/of scholen gesloten. Indien een werknemer niet kan thuiswerken, heeft de medewerker in dat geval recht op calamiteitenverlof of kortdurend verzuimverlof. Je mag als werkgever in deze situatie een redelijk verzoek voor kortdurend verzuimverlof niet weigeren.

Een werknemer die in quarantaine moet, heeft recht op loondoorbetaling. Indien een werknemer overheidsmaatregelen moet opvolgen en hierdoor geen werk kan verrichten, valt dat buiten zijn of haar risicosfeer. Het risico van loondoorbetaling komt in deze situatie voor rekening van de werkgever, de medewerker hoeft dan niet ziekgemeld te worden.

Het sluiten van de praktijk is een uiterste maatregel in de huidige pandemie. Indien werknemers arbeidsgeschikt thuis zitten dan komt de loondoorbetaling aan jou als werkgever toe. Alleen wanneer een medewerker zich ziek meldt met klachten of beperkingen dan wordt de ziekmelding doorgevoerd als bij een reguliere ziekmelding.

Door alle omstandigheden kan het zijn dat de reispatroon van werknemer wijzigt. Als een werknemer geen kosten maakt om van en naar het werk te reizen dan heb je als werkgever het recht om deze onkostenvergoeding stop te zetten of aan te passen. Maar voor werknemers is de vaste reiskostenvergoeding soms een aanzienlijk deel van de maandelijkse beloning. Daarnaast maken werknemers soms ook kosten als ze thuis werken, dus veel werkgevers kiezen er voor om de vaste reiskostenvergoeding door te betalen.

Normaal gesproken wordt de vaste reiskostenvergoeding niet belast. Maar als een werknemer een vergoeding krijgt voor kosten die niet zijn gemaakt, dan komt er moment waarop deze kosten worden aangemerkt als loon. Echter heeft het kabinet nu tijdelijk een maatregel genomen waardoor deze onkostenvergoeding onbelast blijft. Als werkgever zitten er dus geen fiscale gevolgen aan het doorbetalen van de vaste reiskostenvergoeding.