Hoe ga ik als werkgever om met vaccineren
“Een werkgever mag geen vaccinatieplicht opleggen. Een vaccinatieplicht gaat er ook niet komen.” Deze uitspraak van demissionair minister van Volksgezondheid Hugo de Jonge klinkt eenvoudig, maar in de praktijk blijkt het toch een dilemma waar veel werkgevers mee worstelen. Hoe ga ik als werkgever om met vaccineren?
Juridisch en veiligheid
De juridische theorie is helder. In de grondwet staat dat iedereen recht heeft op onaantastbaarheid van het lichaam. Een vaccinatieplicht is dus in strijd met dit grondrecht. Alleen onder strikte voorwaarden kan dit grondrecht worden ingeperkt, bijvoorbeeld in geval van bescherming van de gezondheid van de samenleving. Maar van deze uitzondering kun je als werkgever geen gebruik maken.
Daar staat tegenover dat je als werkgever verplicht bent te zorgen voor een veilige en gezonde werkomgeving. Bovendien moet de praktijk ook veilig zijn voor patiënten. Daarom moet je als werkgever maatregelen nemen om gezondheidsschade te voorkomen, en hierop toezicht houden. Er is zelfs een tijdelijke aanvulling gekomen op het Arbeidsomstandighedenbesluit waarin werkgevers verplicht worden de kans op besmetting te voorkomen en op tijd noodzakelijk maatregelen te nemen.
Deze twee belangen staan lijnrecht tegenover elkaar. Het grondrecht van een werknemer en de verplichting van de werkgever voor een veilige werkomgeving. Hoe kan je als werkgever voor een veilige werkomgeving zorgen als een werknemer zich niet vaccineert tegen COVID-19?
Gecompliceerd vraagstuk
Om het nog ingewikkelder te maken heb je als werkgever te maken met privacywetgeving. Het gegeven of iemand wel of niet gevaccineerd is, valt onder medisch gegevens. Dit zijn bijzondere persoonsgegevens en mogen om die reden niet door de werkgever verwerkt worden. Als werkgever mag je dus niet vragen of een werknemer gevaccineerd is en je mag dit ook niet vastleggen.
Een uitzondering hierop kan uitdrukkelijke toestemming van de werknemer zijn. Maar deze uitdrukkelijke toestemming moet wel vrij gegeven kunnen worden. De Autoriteit Persoonsgegevens is van mening dat in een arbeidsrelatie die vrijheid vrijwel altijd ontbreekt.
En hoe dan verder?
Ondanks dat het ingewikkeld is zal je als werkgever in gesprek moeten gaan met jouw werknemers. Benadruk in dit gesprek het belang van vaccineren en benoem daarbij de eigen verantwoordelijkheid van de werknemer.
Als werknemers zich niet willen laten vaccineren of als ze jou als werkgever hier niet over informeren, zoek dan samen naar een oplossing. Vraag de werknemer om mee te denken over hoe voorkomen kan worden dat ze collega’s op de praktijk besmetten en hoe jullie er samen voor kunnen zorgen dat (kwetsbare) patiënten veilig op de praktijk kunnen komen zonder dat zij risico lopen.
